Diller arasındaki benzerlikler ve farklılıklar, dilbilimcilerin üzerinde durduğu konulardan biridir. Örneğin, birçok Avrupa dilinde ‘kedi‘ kelimesi birbirine oldukça benzerken, ‘köpek‘ kelimesi neden farklıdır?
Bu ilginç durumun nedeninin araştırarak Avrupa’nın tarihînin ve kültürünün dil üzerindeki etkilerini inceleyelim.
İlk olarak Avrupa dil ailesine değinelim.
Avrupa dilleri, çoğunlukla Hint-Avrupa dil ailesinden türemiştir ve bu aile Avrupa’nın yanı sıra Güney ve Orta Asya’daki dillerini de kapsamaktadır. Proto-Hint-Avrupa dilinden evrimleşen bu diller, binlerce yıl önceki göçler ve kültürel etkileşimler sonucunda çeşitlenmiştir.
Örnek vermek gerekirse Latinceden türeyen Roman dilleri, Roma İmparatorluğu‘nun genişlemesiyle Avrupa’ya yayılmıştır. Kuzey Avrupa’da ise Cermen dilleri, Eski İskandinavya ve Almanya kökenli diller bulunmaktadır. Slav dilleri ise Doğu Avrupa’da yoğunlaşmış, geniş bir dil ailesini oluşturmuştur.
Gelelim konumuza “Köpek” kelimesi neden çoğu Avrupa dillerinde farklı söyleniyor?
‘Köpek’ kelimesi, çeşitli dillerde farklı etkileşimlerden dolayı farklı formlar almıştır. Örneğin İngilizce’deki ‘dog’ kelimesi belirsiz kökenlere sahipti. Bu kelime, Fransızca “chien” ve Almanca “hund” gibi diğer dillerdeki kelimelerle ilişkilidir.
Diğer Avrupa dillerinde bulunan varyasyonların ise Avrupa dışı dillerden etkilenmelerin sonucuyla ortaya çıktığı tahmin ediliyor.
Peki “Kedi” kelimesi neden çoğu Avrupa dilinde aynı?
“Kedi” kelimesinin tutarlı olması, kedilerin Avrupa’ya geç gelmesi ve ticaret yolları üzerinden yayılmasıyla açıklanabilir. Birrçok Avrupa dilinde ‘kedi’ kelimesi, dillerin birbirleriyle yakın temasta olduğu bir dönemde benimsenmiştir.
Örneğin Fransızca ‘chat’, Almanca ‘katze’ ve İtalyanca ‘gatto’ kelimeleri Latince ‘cattus’ kelimesinden türemiştir bu da Romalıların geniş etkisini yansıtmaktadır.
İlginizi çekebilecek diğer içeriklerimize göz atabilirsiniz:
